Bu ne baboo.. 41 santim..
Karpuz, kabakgiller familyasından tek yıllık bir bitki türü. Karpuz sözcüğü Farsçadan Türkçeye geçmiştir.Kaşgarlı Mahmutun 1071 yılında yazdığı Dîvânü Lugati’t-Türk ve Ali Şîr Nevaînin yazdığı Muhakemetü’l-Lugateyn de Karpuz sözcüğünün Türkçesi Büken
Çiçekleri sarı sarı açan, içinde bol bol çekirdek bulunan karpuz, sert kabuğuyla tüm minnoşluğuna biraz da ciddiyet katıyor. Karpuz bitkisinin yaprakları da sert, geniş ve parçalı oluyor.
Kuzey Afrika’da bol bol yetiştiğini bildiğimiz karpuz bitkisi, öyle de uyumludur ki dünyanın neredeyse her yerinde yetiştirilebilir. Karpuz bitkisinden oluşan ve bizim bayıla bayıla yediğimiz yeri bu tek yıllık bitkinin meyvesidir.Ülkemizde karpuzuyla popüler olan başlıca şehrimiz Diyarbakır. Eğer markette, pazarda ya da manavda birileri “Diyarbakır karpuzu bu” diyorsa o karpuz, hemen alınmalı mesela. Diyarbakır karpuzu, siyah çekirdekleri ve kalın kabuğuyla ayırt edilebiliyor, alaca karpuz olarak da anıldığı oluyor.Marmara Bölgesi’nde sıklıkla ekimi yapılan yenidünya karpuzu da topraklarımızın güzelliklerinden nasibini alıyor, daha ince kabuklu, daha açık renkli bambaşka bir karpuz yeme deneyimi sunuyor bize. İçi de çok tatlı oluyor yenidünyanın.
Son olarak adına gülle denilen ve çizgileri daha az olan kışlık bir karpuz çeşidi olduğunu da söylemeden geçmeyelim. Çünkü onu da ülkemizde bol bol bulabiliyoruz. Kabuğu oldukça koyu yeşil ve kışlık olması nedeniyle oldukça dayanıklı bir karpuz türü gülle karpuz.Karpuz kaç kalori mi dediniz:
Karpuzun besin değerleri
Karpuzun su oranının yüksek olduğunu biliyoruz ama ne yazık ki içinde bolca şeker ve karbonhidrat olduğundan da haberdarız. Hal böyle olunca karpuzun kalorisi ne kadardır diye merak etmemek elde değil. Karpuzdan karpuza değişse de ortalama 100 gram karpuz 30 kaloriye sahip. Peki, karpuzun içeriğinde başka başka neler var? Bolca A ve C vitamini, onlar kadar çok olmasa da B ve E vitamini de var. Yine bol miktarda lif var, protein var, potasyum, demir ve hatta kalsiyum var. Anlayacağınız karpuz aslında pek bir faydalı.
Karpuzun faydaları nelerdir?
– Karpuz, antioksidan özelliği göstererek vücudu hastalıklardan koruyor.- Lifli yapısı sayesinde tokluk hissi yaratıyor, sindirim sistemimizin çalışmasını destekliyor.- Böbrekleri çalıştırarak, vücuttaki üre ve ürat tuzlarını vücuttan dışarı atmada yardımcı oluyor.
Hafızayı güçlendirerek unutkanlığı önlüyor. İleri yaşlarda görülen Alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltıyor.
Bileşimindeki potasyumla, kan basıncının düzenlenmesine yardımcı oluyor, kalp ve damar rahatsızlıklarının oluşmaması için elinden geleni yapıyor.
Doku ve organların sağlıklı işlemesini sağlayarak hücre yenilenme sürecini hızlandırıyor.-Kas ağrılarının dindirilmesinde adeta doğal bir ağrı kesici görevi görüyor.-Doku ve organlarda oluşan tahribatı onararak, hücre yenilenme sürecini hızlandırır.-Hücrelere iyi geldiği için de tüm hücreler, dokular ve organlar arasındaki iletişimin sağlıklı devam etmesini sağlıyor, bu sayede bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
Aşırı güneşe maruz kalındığında ortaya çıkan halsizlik, baş ağrısı ya da baş dönmesi gibi durumların daha çabuk geçmesini sağlıyor.
Pek bilmesek de içinde bulunan A vitamini sayesinde gözlerimizin sağlığını korumada da rol oynuyor.- Gelişim çağında yenen karpuz, içindeki kalsiyum sayesinde kemiklerin gücüne güç katıp kemik yapısını kuvvetlendiriyor.
Ve en önemlisi, karpuz içinde bulunan likopen adlı madde sayesinbde prostat kanseri başta olmak üzere birçok kanser türüne karşı mücadele etmede oldukça önemli bir rol üstleniyor.
Faydalarını ve dünyanın neredeyse her yerinde yetiştirilebildiğini öğrendikten sonra insanın canı evde hep karpuz olsun istiyor. Ama öyle de ufak, öyle de bahçesiz evlerde oturuyoruz ki değil karpuz fesleğen bile yetiştiremiyoruz diyorsanız buraya kulak kabartın. Saksıları hazırlayın, karpuz yetiştiriyoruz. Nasıl mı? Evde karpuz yetiştirmek için öncelikle bir dilim karpuz bile yemiş olsak evin dört bir yanına dağılan onlarca çekirdeği topluyoruz. Biraz büyükçe bir saksının içine toprak koyup üzerine bu çekirdekleri yerleştiriyoruz. Sonra yeniden biraz toprakla üzerlerini kapatıyoruz. Bitmedi tabii, güneş gören bir yerde olmasına dikkat ediyor ve o çok sulu sevdiğimiz karpuzu yetiştirirken bol bol sulamayı ihmal etmiyoruz.
Günde bir mutlaka suladığınız toprak içindeki çekirdekler zamanla size güzel bir sürpriz yapıp büyüyor ve minnoş karpuzcuklara dönüşüyor. Elbette dışarıdan aldığınız devasa karpuzlar gibi olmuyor bu karpuzlar ama saksıda karpuz yetiştirmenin hazzı eklenince işin içine, kendi ellerinizle besleyip büyüttüğünüz ev karpuzları hepsinden güzel, hepsinden bal geliyor. Yetiştirsek de satın alsak da bunu bilmeli:
Karpuz nasıl seçilir?
Sıra sıra karpuzlar önünüzde diziliyken hangisini alacağınızı iyi bilmeniz gerekli. İyi karpuz nasıl anlaşılır şu ana kadar öğrenmediyseniz de artık öğrenmenin vakti geldi. Öncelikle, biliyorsunuz ama biz yine de söyleyelim, öyle çatlak, bir yeri başka renki bir yeri çürük gibi olan karpuzlardan uzak duruyoruz. Hepsi enfes duran karpuzlar arasında en iyiyi bulmak içinse ilk önce ağırlığına bakıyoruz. Eğer bir karpuz ağırsa, bu daha sulu olduğu anlamına gelir. Sulu olması da bizim en istediğimiz şey olduğuna göre ağır olan karpuzun peşinden gidiyoruz.Karpuzun açık ve koyu yeşil şeritlerden oluştuğunu düşünürsek alt ve üst kısımlarının fazla açık yeşil ya da beyaza yakın olduğu durumlara dikkat ediyor, o karpuzu sakince yerine bırakıp şöyle kanlı canlı renklere sahip olanlara doğru yol alıyoruz. Aynı şekilde üzerinde aşırı ya da size garip gelen girinti çıkıntılar varsa da uzaklaşıyoruz o karpuzdan. Karpuz dediğimizin kabuğu girinti çıkıntılı olmaz çünkü. Yalnız üzerinde böcek izleri varsa, durum başka. Böcek izleri güzeldir, o karpuz hapur hupur yenebilecek kıvama gelmiş demektir.
Sapı da önemli karpuzun, eğer saplarını kesmeden satan bir yerden satın alıyorsanız sapının sararmamış olmasına dikkat edin. Sapı sararmış bir karpuz, güneş altında uzun uzun durmuş ve içinin sululuğu çoktan çekip gitmiş demektir. Tam olarak “içi geçmiş” dedikleridir kısacası. Aynı zamanda sapın kıvrık kıvrık olması da iyiye işaret olarak algılanır. Dümdüz saplı bir karpuzdan ziyade kıvrık sağlı bir karpuz alarak siz de bunu test edebilirsiniz.Son olarak, en çok uygulanan ya da uygulanmaya çalışılan karpuza vurarak iyi olup olmadığını anlama metoduna gelelim. Karpuzu bir eliniz alta, bir eliniz üste gelecek şekilde tutun ve üstteki elinizle karpuza pıt pıt vurun. Eğer tok ve derinden derinden bir ses geliyorsa ve alttaki eliniz siz vurduktan bir süre sonra daha titreşimleri hissediyorsa o karpuz, bal küpüdür, sulu suludur, canımızın içi olur. Küçük bir not: Karpuzun güzel olup olmadığını koklayarak anlamaya çalışıyorsanız, çok yanlış yapıyorsunuz. Çünkü o yöntem sadece kavunda işe yarar. Kısacası karpuzun kokusunun dışarı çıkmasını beklemeyin, kokmuyor diye güzelim karpuzları bir kenara itelemeyin.
Seçtiğimize göre sıra geldi kesmeye: Karpuz nasıl kesilir?
