Atatürk, 1934 yılında Megri’nin ismini, Yüzbaşı Fethi Bey’in anısına Fethiye olarak değiştirdi…
Unutulmasın, şehrin ismi 1934 yılında Fethiye oldu.
Beşiktaşlı ilk şehit pilotlar
Yüzbaşı Fethi ve Sadık Beyler
Fethi Bey, Beşiktaş kurucularındandır. 1907’de Bahriye Mektebi’ni bitirdi. Rütbesi üsteğmendi. 1911’de İngiltere’nin Bristol fabrikasında uçak pilotu olarak eğitim gördü. Bir yılını bu ülkede geçirdikten sonra İstanbul’a döndü ve “yüzbaşı” rütbesine terfi etti. Talat ve Cemal Paşa’lara uçuş dersleri verebilecek kadar usta bir pilottu. Buna rağmen İstanbul-Kahire arasındaki tecrübe uçunu gerçekleştirirken Şimriye nahiyesi civarında üç yüz metreden yere çakılarak yardımcısı Sadık Bey ile birlikte şehit oldu.
Balkan harbi bozgunundan yeni çıkılmıştı. Gururu rencide olmuş Türk halkı bu genç subayların özverili teşebbüslerinden dolayı heyecana kapılmışlardı. Ölümleri tüm yurtta matem uyandırdı. O kadar ki hatıralarına hürmeten türküler ve ağıtlar yakıldı. Yüzbaşı Fethi ve Yüzbaşı Sadık beyler, pilotluklarının yanı sıra Beşiktaş’ta otomobil, atletizm ve bisiklet sporlarıyla faaliyet göstermekteydiler.
İstanbul Ayazpaşa’da doğmuş olan Tayyareci Fethi bey 1907 yılında Bahriye Mektebi’ni bitirdi. Mesleğinde ilerlemek için 1911 yılında gittiği İngiltere Bristol Uçak Fabrikası’nda aldığı havacılık eğitiminden dönünce yüzbaşılığa yükseldi. Bir süre İstanbul’da çeşitli gösteri uçuşları gerçekleştirdi.
Tayyareci Fethi Bey ve yardımcısı Sadık Bey MUAVENET-İ MİLLİYE isimli BLERIOT XI/B, uçağı ile İstanbul-İskenderiye uçuşunu gerçekleştirmek için 8 ŞUBAT 1914 de uçuşuna başladı. Konya, Ulukışla, Adana, Humus ve Şam üzerinden İskenderiye’ye uzanan bir hava yolculuğunu gerçekleştirmek isterken Şam’ın Taberiye ilçesi şimiriye bucağı yakınlarında düşerek Türk havacılık tarihinin ilk şehidi oldu.
Mezarı Şam yakınlarında Selahattin Eyyubi Türbesi’ndedir…
Megri, Fethiye oldu..
Kentin eski adı Meğri’dir. Bu ad Latince’de “uzak diyar” anlamına gelen Makri’den gelir.
Behçet Kemal Çağlar, Tayyareci Fethi Bey için şu dizeleri yazdı:
“Aslan uçtu” diye söylenir methi;
Bu kutsal toprağın çocuğu Fethi..
Kahrolur darbanla elbet her zaman
Olursa bakış yan ve maksat eğri;
Bak; Fethiye oldu sayende Meğri,
Kartalım! gölgende hürdür bu vatan.
Aşağıdaki fotoğrafta Fethi Bey, Dahiliye Nazırı Talat Paşa ile
Üstte, Beşiktaşlı, Beşiktaş’ın kurucusu Tayyareci Fethi Bey
Aşağıdaki fotoğrafta ise 2 şehit arkadaşı ile Şam’da yatan Yüzbaşı Tayyareci Fethi Bey’in mezarları…
Ünlü gazeteci Yılmaz Özdil, Yüzbaşı Fethi Bey’i anlattığı bir yazısında, “Yüce Atatürk sayesinde Fethiye’ye adını veren bu milli kahraman, doğma büyüme İstanbulluydu. Ve, hakkında “kartalım” diye şiir yazılan Tayyareci Fethi Bey, kara kartalın, Beşiktaş kulübünün kurucularından biriydi.” der…
Yılmaz Özdil yazısında ayrıca;
“sene 1934…
Herkes unuttu ama, tarihimizin ilk hava şehidini “Yüce Atatürk” unutmadı. Kabri sınırlarımızın dışında kalan bu milli kahramanı, vatan toprağında adıyla yaşatmak istedi. Muğla’ya bağlı Meğri ilçesinin adını, Fethi’ye ithafen, Fethiye olarak değiştirdi. Evet… Her milimetrekaremiz kutsaldır, millidir ama, Fethiye katmerli millidir. Çünkü bizzat Yüce Atatürk’ün armağanıdır.
*
Peki, neden orası? Tayyareci Fethi Bey, Meğrili miydi? Hayır. Yüce Atatürk, adını yaşatacak yer ararken, bizzat Meğri’nin ileri gelenleri talip olmuştu, bu mangal yürekli kahramanın adını madalya gibi biz taşıyalım, biz yaşatalım demişlerdi, Yüce Atatürk de kabul etmişti.”
cümlelerini kullanır…
Tarihçe şöyledir:
Antik Çağ’daki adı Telmessos olan Fethiye, Anadolu uygarlıklarının en eskilerinden biri olan Likya uygarlığının batıdaki en önemli kentidir. Kuruluşuna ilişkin kesin bir bilgi bulunmamasına rağmen eldeki belgelerden, kentin geçmişinin MÖ 5. yy’a kadar uzandığı tahmin edilmektedir.
Antik Çağ’da kahinler kenti olarak ünlenen Telmessos, Fethiye’nin sırtını dayadığı dağın yamaçlarından körfeze kadar uzanan geniş bir alanda kuruludur. Telmessos’lu kahinler kehanette bulunacakları zaman kayaların üzerine çıkar Akdeniz’in mavi sularından ilham alırlarmış. Belki de bu yüzdendir ki Fethiye’ye ait efsaneler oldukça fazladır.
Bir söylenceye göre Güneş Tanrısı Apollon kurmuş kenti. Apollon Finike Kralı Agenor’un küçük kızına aşık olmuş. Sevimli bir köpek kılığına girerek kral kızının gönlünü çalar ve evlenirler. Bir oğulları olur ve adını Telmessos koyarlar. Apollon kurduğu kente oğlunun adını verir.
Telmessos, tüm Likya ve Karya kentleriyle birlikte MÖ 547’de Pers egemenliğine girer ve krallığa bağlı Satrap’lık olur. MÖ 5. yy. ortalarında kurulan Antik-Delos Birliği’ne katılan Telmessos, bir müddet sonra bağımsız bir kent olarak birlikten ayrılmasına rağmen MÖ 4. yy’a kadar birlikle ilişkilerini sürdürür.
MÖ 344-343 kışında Büyük İskender kenti ele geçirir. MÖ 189 yılında Romalılar tarafından Bergama Krallığı’na katılır.
MÖ 133’de Likya federasyonuna girer ve federasyonun en önemli altı kentinden biri olur. 8. yy’da Bizans İmparatoru II. Anastasios onuruna adı Anastasiapolis olarak değiştirilir. 1284’de Menteşeoğulları, 1424’de Osmanlı topraklarına katılır ve Meğri adını alır. Bugünkü adı 1934’de Şehit Pilot Fethi Bey’e izafeten verilmiştir.
