Kralı ayağına getiren adam.. Mustafa Kemal Atatürk..
1915’de dize getir, 1922’de dize getir, Türkiye Cumhuriyet’ini kur, Kralı ayağına getir.
Yaşar Gürsoy
Türkiye’yi ziyaret eden ilk İngiltere Kralı
Kral Edward, saat 14.45 civarında Dolmabahçe Sarayı’na gelmişti. Burada Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’le yaklaşık 40 dakikalık bir görüşme gerçekleştiren Kral, İngiltere elçisi ve maiyet mensuplarıyla birlikte İstanbul’u gezmeye çıkmıştı.
İngiltere Kralı VIII. Edward’ın Türkiye ziyareti
Edward VIII, Windsor Dükü Prens Edward (1936’dan sonra) olarak da bilinir. Tam adı Edward Albert Christian George Andrew Patrick David (d. 23 Haziran 1894, Richmond, Surrey, İngiltere – ö. 28 Mayıs 1972, Paris), Galler prensi (1911-1936) ve
Kral Atatürk’ün misafiri olduktan sonra 3 ay sonra Krallıktan çekildi..
Birleşik Krallık hükümdarı (20 Ocak-11 Aralık 1936).
Amerikalı Wallis Warferd Simpson ile evlenebilmek için tahttan çekilmiş ve böylece kendi isteğiyle tahtı bırakan ilk İngiliz hükümdarı olmuştur.
Saltanatı ve tahttan çekilmesi
York dükü George (sonradan Kral V. George) ile Prenses Mary’nin (sonradan Kraliçe Mary) en büyük oğlu olan Edward, babasının tahta çıkması (6 Mayıs 1910) üzerine tahtın varisi oldu. Kraliyet Deniz Kuvvetleri’ne katılmak üzere eğitilmesine (1907-1911) karşın, I. Dünya Savaşı sırasında kurmay subay olarak özel bir piyade alayında görev aldı. Savaştan sonra ve 1920’lerin başlarında Britanya İmparatorluğu’na bağlı çeşitli ülkelere iyi niyet ziyaretlerinde bulunan ve bu arada Türkiye’ye de giden Edward babasının 1928’de hastalanmasından sonra ülke yönetimiyle ilgilenmeye başladı.
Edward 1930’da Simpson’larla tanıştı. İlk eşinden 1927’de ayrılan bayan Simpson, ikinci evliliğini 1928’de Ernst Simpson ile yapmıştı. Edward ile bayan Simpson arasındaki dostluk zamanla aşka dönüştü. Ama, Edward bu konuyu babasına açamadan V. George öldü (20 Ocak 1936).
ve Edward kral ilan edildi. Edward’ın tahta çıktıktan sonra ilk girişimi, saray harcamalarını kısmak oldu.
1936’da ilk yurt dışı ziyaretini Türkiye’ye yaparak, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ile görüştü.
Kasım 1936’da Parlamento’yu açtıktan sonra Güney Galler’deki sorunlu bölgeleri ziyaret etti. Bu arada, Bayan Simpson 27 Ekim 1936’da kocasından boşandı. Edward, Bayan Simpson’la evlenebilmek için kraliyet ailesinin onayını almaya çalıştıysa da başarılı olamadı. Öte yandan, İngiltere Kilisesi ve önde gelen siyaset adamları da bu evliliğe karşıydılar; bu konuda Edward’ı destekleyen tek kişi Winston Churchill’di. Başbakan Stanley Baldwin ise, bu ilişkinin krallığın bütünlüğünü tehlikeye düşürdüğünü ileri sürerek, Edward’ı bu evlilikten vazgeçirmeye çalıştı. Edward, 13 Kasım’da Baldwin’e Bayan Simpson’la evlenmek istediğini ve eğer bu evliliği kral olarak gerçekleştiremeyecek olursa, tahttan çekilmeye hazır olduğunu bildirdi. Baldwin’in hükümeti bu evliliği kabul edemeyeceğini bildirmesi (2 Aralık) üzerine, tahttan çekildiğini açıklayan belgeyi 10 Aralık’ta Parlamento’ya sundu. Bu belgenin Parlamento’da onaylandığı 11 Aralık akşamı yaptığı radyo konuşmasında tahttan çekildiğini açıkladı ve aynı gün İngiltere’yi terk etti. 12 Aralık’ta taç giyerek yerine geçen kardeşi VI. George, Edward’ı Windsor dükü yaptı.
Tahttan çekildikten sonraki hayatı
Bayan Simpson’ın boşanma kararı resmilik kazandıktan sonra, Edward ve Simpson 3 Haziran 1937’de Fransa’da İngiltere Kilisesi’ne bağlı bir papaz tarafından evlendirildi. Bundan birkaç gün önce Kral VI. George, Kabine’nin tavsiyesi üzerine, yalnızca düke altesunvanını vermiş, düşesi bu onur unvanından yoksun bırakmıştı.
Sonraki iki yıl boyunca daha çok Fransa’da yaşayan Edward, birçok Avrupa ülkesini ziyaret etti. Almanya’da Naziler tarafından çok iyi karşılandı ve Adolf Hitler’le görüştü (Ekim 1937). II. Dünya Savaşı sırasında, Fransa’nın işgali üzerine Madrid’e geçti. Burada, Naziler onu yeniden kral ilan edip İngiltere’deki hükümete karşı kullanmaya çalıştılar. 1940’ta Winston Churchill tarafından Bahamalar valiliğine getirildi ve bu görevini savaş sonuna değin sürdürdü. 1945’ten sonra çoğunlukla Paris’te yaşayan Edward, ilk kez 1967’de düşesle birlikte, kraliyet ailesinin öteki üyelerinin de katıldığı resmi bir törene davet edildi. Dük ve düşeş öldükten sonra Windsor Şatosu topraklarındaki Frogmore’da yan yana gömüldüler.
Kaynak: Vikipedi
