Usta gazeteci Tevfik Yener araştırama içerikli kitabında bakın nasıl anlatıyor o günleri:
02/Ağustos/1914’te Osmanlı İmp. seferberlik ilan etti. Meclis Enver ve Talat tarafından bypass edildi SADECE İKİ KİŞİ KARAR VERDİ Ve felaket başladı.
FOTO: Seferlik ilanıyla orduya katılanlar ve Mehmetçikler 1914’te,
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ve OSMANLI İMP. kitabımdan seferberlik bölümü aşağıda: LÜTFEN SABIRLA OKUYUN:
“….Elçilere yapılan Osmanlı Devletinin tarafsızlık kararında olduğu açıklamaları gerçeği yansıtmıyordu.
Gerçek şuydu: Talat Bey’le Enver Paşa anlaşmışlar, Almanya ile anlaşma imzalamışlardı. Osmanlı-Alman anlaşmasını hükumet arkadaşlarının çoğundan, hatta yol arkadaşları Bahriye Nazırı Cemal ve Berlin Büyük Elçisi Mahmut Muhtar Paşalardan gizli olarak müzakere ve imza etmişlerdi. Doğru olduğuna inandıkları konularda hükümeti ve kader arkadaşlarını bypass ederek kararlar almakta sakınca görmüyorlardı. Olup bittiler yaratmaya da kararlıydılar.
Almanya ile anlaşmanın imzalandığı gün, 02 Ağustos’ta genel seferberlik ilan olundu. Seferberlik gibi son derece önemli bir kararı, Enver ile Talat yine hükümeti atlayarak almışlardı. Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu tarihinde ilk defa ordunun başkomutanı bulunan padişahın iradesi alınmadan seferberlik ilan edilmişti. Enver Paşa sözlü irade almış olduğunu sonradan ileri sürecekti ama… Bu olaydan üç hafta kadar sonra (22 Ağustos 1914) Maliye Nazırı Cavit Bey orduya yeterli para vermediği için İttihat ve Terakki’nin Genel Merkezinde sorguya çekildiğinde seferberliğin “ilanından iki gün sonra haberdar olduğunu” söylerdi:
“Seferberlik” kelimesinin üstünde biraz duralım çünkü, Türkler için katlanılmaz acılar seferberlik ile başladı. Savaş yıllarını yaşayan çocuk olsun, büyük olsun herkes dönemi ifade etmek için “Seferberlik zamanı” derdi. Az kişi Cihan Harbi dese de, Birinci Dünya Savaşı veya Büyük Savaş hiç denilmezdi. O dönemin adı Türkler için “Seferberlik zamanı” idi.
MEBUSAN MECLİSİNİN KAPATILDI, KAPATILMASAYDI BAKIN NE OLURDU BELKİ DE…
Seferberliğin ilan edildiği 2 Ağustos tarihinde hükumet baskın bir kararla meclisi kapattı.
Kendi üyelerinden bile gizli iş gören Enver ile Talat’ın, kararlarını tartışacak meclisi istememeleri doğal sayılmalıdır. Cavit Rey gibi savaşa sürüklenmeye şiddetle karşı olan nazırların meclisin kapatılmasına tepki göstermemeleri tuhaftır (korku da olabilir). Hayret edilecek durum olması yanında bu suskunluk imparatorluğun kaderini etkileyecektir. Meclis eğer kapatılmasaydı barışta kalmak isteyen mebuslar mutlaka tartışmalar başlatır hükümetin şahinler kanadına karşı koyabilirlerdi. Böylece imparatorluğu iki üç kişi savaşa sokamazdı. Ancak böyle olmadı, iki ya da üç kişi savaş kararı alarak imparatorluğu felakete sürükledi.”
