Ne olacak bu AB’nin hali…
Halit Celikbudak
Avrupa Birliği’nin sembollerinden biri Avrupa Marşı’dır. Avrupa Marşı için Ludwig von Beethoven tarafından 1823’te bestelenen 9. Senfoni’nin son bölümü olan ‘Ode to Joy‘dan ilham alınmıştır. Senfoni’nin ‘Neşeye Övgü’ anlamına gelen ‘Ode to Joy’ bölümü, ünlü Alman şairFriedrich Schiller‘in 1785’de yazdığı ‘An die Freude’ adlı şiirine dayanıyor… Beethoven,‘Neşeye Övgü’ bölümünü Schiller’den esinlenerek yazmış… Schiller bu şiirinde, insanların kardeşlik içinde yaşaması idealini anlatıyor.
* * * *
Beethoven‘in 9. Senfonisi’nin son bölümünden uyarlanan Avrupa Marşı, 1972 yılında Avrupa Konseyi tarafından kabul edildi… 1985 yılında Avrupa Marşı, Avrupa Birliği devlet ve hükümet başkanları tarafından birliğin resmi marşı olarak da kabul edildi… Avrupa Marşı’nda herhangi bir lirik anlatım olmamasına rağmen farklılıklar içinde birlik olabilmeyi ifade ediyor. Ünlü orkestra şeflerinden Herbert von Karajan, Avrupa Marşı için solo piyano, nefesli çalgılar ve senfoni orkestraları için üç adet enstrümental düzenleme yazmış…
* * * *
Avrupa Birliği fikrinin ilham kaynağı da 18. Yüzyılın en önemli filozoflarından AlmanImmanuel Kant’ın ‘Perpetual Peace’ yani ‘Kalıcı Barış’ kuramıdır. Dönemin Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman ve onun politik- ekonomik danışmanı Jean Monnet, savaşsızlığın devamını sağlayacak bir fikir ortaya attılar. Bu fikir Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu idi. Böyle başladı Avrupa Birliği hikayesi… Avrupa Birliği’nin bugünkü halini alması 20. Yüzyıl’dan itibaren askeri, ekonomik, siyasi pek çok alanda atılan adımların sonucu oldu.
* * * *
Bugüne kadar üye ülkelerdeki bütçe açığı, genişleme, mülteci akını gibi pek çok konuda anlaşmazlıkların yaşandığı AB şimdi bir kriz ile karşı karşıya… Avrupa Marşı’ndaki ‘Neşeye Övgü’ yok. Neşe yerine karamsarlık hakim topluluğa… Hani Türkiye’de geleneksel bir geyik muhabbeti vardır… Üç, dört kişi bir araya gelince Türkiye’nin durumu ne olursa olsun geleneksel olarak ‘Ne olacak bu Türkiye’nin hali’ muhabbeti başlar… Şimdi Avrupa’da benzer bir muhabbet sürüyor… ‘Ne olacak bu AB’nin hali…’ Gazetelerin, radyo, televizyon haberlerinin, televizyon tartışmalarının baş konusu ‘İngiltere’nin AB’den ayrılması’… İngilizler Haziran 2016’da Avrupa Birliği’nden çıkma kararı almıştı. 23 Haziran 2016’da Büyük Britanya’da yapılan referandumda halkın yüzde 51,9’u ‘Ayrılalım’ dedi… İngiltere Başbakanı Theresa Mayda 29 Mart 2017’de ayrılmak için düğmeye bastı, görüşmeler yapıldı ve 29 Mart 2019 ayrılma tarihi olarak belirlendi…
* * * *
Ancak 15 Ocak 2019’da Avam Kamarası’nda yapılan oylamada ‘AB ile Ayrılık Anlaşması’reddedildi. Anlaşma beğenilmedi. İngiltere Başbakanı May, ‘Bu anlaşma en iyi anlaşma’ dedi ama kendi partisinden vekilleri dahi ikna edemedi. Geçen Salı günü yapılan yeni oylamada 310’a karşı 318 oyla kabul edilen teklifte ‘ AB ile yeniden görüşelim… Anlaşmadan AB’den ayrılmayalım… Gerekirse erteleyelim’ denildi…
* * * *
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, ‘İngiliz parlamentosundaki oylama ayrılma anlaşmasının müzakereye açık olmadığı gerçeğini değiştirmez. İngiliz parlamentosundaki oylama anlaşmasız ayrılık riskini artırmıştır’ demesi işleri çıkmaza sokmuş gözüküyor… AB Ayrılma Başmüzakerecisi Michel Barnier ve Avrupa Parlamentosu Ayrılma Müzakerecisi Guy Verhofstadt İngiltere ile ayrılık anlaşmasının müzakereye açık olmadığı mesajını vermeleri çıkmazı iyice pekiştirdi. İngiltere Başbakanı Theresa May da‘Anlaşmasız ayrılmamamız gerektiğine ben de katılıyorum. Ancak anlaşmasız ayrılığa karşı çıkmak onu durdurmaya yeterli değil’ diyerek pek umutlu olmadığını gösterdi.
* * * *
Yaklaşık 350 milyon kişinin yaşadığı siyasi ve ekonomik birlik olarak nitelenebilecek ‘Avrupa Birliği’nin hali şimdi ne olacak’… Bir yandan olası resmi aday olan Bosna-Hersek ve Kosova, diğer yandan aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Arnavutluk, İzlanda, Makedonya, Karadağ, Sırbistan olmak üzere altı aday ile temas halinde olan Avrupa Birliği, İngiltere’nin ayrılmasıyla nasıl bir hal alacak şimdilik bilinmiyor…
* * * *
AB’nin şu an yaşadığı İngiltere sorununa ilaveten Almanya ile Fransa arasında 22 Ocak 2019 Salı günü Almanya’nın Aachen kentinde Alman Şansölye Angela Merkel ile Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron arasında ‘Aachen Sözleşmesi’ imzalandı. Sözleşmede en dikkat çekici madde, iki ülkeden birine saldırı olduğunda diğerinin ona yardım edeceği vaadi, iki ülkenin hakimiyet alanlarının sınırlarını, AB sınırları olarak belirlemeleri Avrupa Birliği’nin geleceği konusunda uzmanları daha derin düşüncelere sevk etti galiba…
