HUMBARACI AHMET PAŞA’NIN BİR FRANSIZ KONTU OLDUĞUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Fransa’nın Limousin bölgesi, Coussac kenti yakınlarındaki tarihi Şato’da 14 Temmuz 1675 te doğan ve 23 Mart 1747 de İstanbul’da ölen Fransız ordusunun önemli subaylarından Asilzade ‘Claude-Alexandre Comte de Bonneval’ Kral XIV. Louis ailesinden bir kadını eleştirdiği gerekçesiyle ordudan uzaklaştırıldıktan sonra Avusturya’ya sığınarak Fransa ordularına karşı savaştı.
Bosna’da iken Müslüman olan sonrada Sultan 1. Mahmut döneminde, Sadrazam Topal Osman Paşa tarafından Selanikta bir süre görevlendirildikten sonra İstanbul’a çağrılan Fransız Kontu Bonneval, Humbaracı sınıfının başına getirildikten sonra ‘Humbaracı Ahmet Paşa’ adını aldı.
Humbara, kılıç ve tüfeğe karşı etkili bir silah olarak kullanılan, el bombasına benzeyen demir veya tunçtan dökülmüş o dönemin küçük el yapımı toplarıydı.
Bunları kullanan askerlere ‘Humbaracı’ komutanlarına ise ‘Humbaracı başı’ deniyordu.
Ahmed Paşa 1730 da Anadolu Beylerbeyi oldu.
Ardından, Tebriz ve Revan Seraskerliği’nden sonra Sadrazamlığa yükseldi.
Humbaracı Ocağı’na eğitimli asker yetiştirmek için 1734 yılında Üsküdar’da o zaman adı ‘Hendeshane’ olan ‘Mühendislik okulu’nu açtı.
Burada yetişen askerler Ahmed Paşa sayesinde Humbara yapımı ve atışı ile birlikte batı usulü askeri eğitim ve terbiye aldı.
Humbaracı ocağında yetişen bu askerler 1736-1739 yıllarında Rusya ve Avusturya’ya karşı yapılan savaşlarda büyük başarılar elde etti.
Bir Fransız Kontu olan Humbaracı Ahmed Paşa’nın orta Fransa’daki Şato’su çok iyi korunuyor.
Chateau de Bonneval’in içinde Paşa’nın doğduğu oda, kendisi ve ailesinin tabloları, yatağı,
İstanbul hatıratlarının bulunduğu el yazılı defterler,
Osmanlı ordusuna yaptırdığı silahların minyatürleri ve kütüphanesi ile bir çok özel eşyası bulunuyor.
Muammer Elveren
